Uyku testi olmadan uyku apnesi anlaşılır mı?

Uyku apnesi, belirtilerinden şüphelenilebilen bir durum olsa da, kesin tanının konulması ve şiddetinin belirlenmesi için mutlaka bir uyku testi (Polisomnografi veya Poligrafi) yapılması gerekir.

Uyku testi olmadan sadece belirtilere dayanarak tedaviye başlanmaz; çünkü hastalığın tipi (Obstrüktif veya Santral) ve en önemlisi saatlik nefes durması/azalması sayısı (AHI skoru) ölçülmelidir. Bu skor, tedavinin (CPAP mı, ağızlık mı, cerrahi mi) ne olacağını belirler.

Ancak, bir kişide uyku apnesi olup olmadığına dair güçlü bir şüphe oluşturan ve doktora başvurmayı gerektiren çok önemli belirtiler vardır.

Uyku Apnesi Olduğuna Dair Güçlü İpuçları (Test Öncesi)

Uyku apnesi olan kişilerde, genellikle kendilerinin değil, eşinin fark ettiği ve gün içinde kişinin yaşadığı bazı tipik belirtiler bulunur:

Gece Gözlenen Belirtiler (Eşi Tarafından)

Yüksek Sesli ve Düzensiz Horlama: En yaygın belirtidir. Horlama sesi, şiddetli ve kesik kesik olabilir.
Tanıklı Apne (Nefes Durmaları): Yatak partnerinin gözlemlediği, uykuda solunumun en az 10 saniye süren durması veya aşırı sığlaşması.
Boğulma Hissiyle Uyanma: Nefesin durmasının ardından boğulur, tıkanır gibi ses çıkararak veya aniden iç çekerek uyanma.
Huzursuz Uyku ve Aşırı Terleme: Gece boyunca sık sık pozisyon değiştirme, huzursuzluk ve özellikle boyun/göğüs bölgesinde aşırı terleme.

Gündüz Gözlenen Belirtiler (Kişinin Kendisinin Yaşadığı)

Aşırı Gündüz Uykululuğu: Yeterli süre uyunmasına rağmen gün içinde sürekli uyuklama, yorgunluk ve bitkinlik hissi. (Araba kullanırken, toplantıda veya televizyon izlerken uyuyakalma riski).
Sabah Baş Ağrıları: Özellikle uykudan uyandıktan sonra ortaya çıkan baş ağrısı (gece boyu düşen oksijen seviyesi nedeniyle oluşabilir).
Konsantrasyon ve Hafıza Sorunları: Dikkat dağınıklığı, unutkanlık, odaklanma güçlüğü.
Sinirlilik ve Ruh Hali Değişiklikleri: Uyku kalitesinin düşmesine bağlı olarak artan sinirlilik, depresif ruh hali.

Neden Uyku Testi Zorunludur?

Yukarıdaki belirtiler kuvvetli bir şüphe yaratsa da, doktorun tedaviye başlaması için objektif verilere ihtiyacı vardır.

Kesin Tanı: Uyku apnesi teşhisi, saatteki solunum durma ve sığlaşma sayısının (Apne-Hipopne İndeksi - AHI) 5'in üzerinde olmasıyla konur. Bu sayı sadece testle ölçülebilir.
Şiddetin Belirlenmesi: AHI skoru, hastalığın hafif, orta veya ağır olduğunu belirler. Bu şiddet bilgisi, CPAP basıncının ayarlanması veya başka bir tedavi seçeneğinin (ağız içi cihaz, cerrahi) belirlenmesi için hayati önem taşır.
Tip Ayrımı: Test, tıkanıklığa bağlı Obstrüktif Apne ile beyinden kaynaklanan Santral Apne tipini ayırır. Tedavileri tamamen farklıdır.

Bu nedenle, yukarıdaki belirtileri yaşıyorsanız, ilk adım bir uyku uzmanına (Nöroloji, Göğüs Hastalıkları veya KBB) başvurmak ve onların yönlendirmesiyle uyku testi yaptırmaktır.

Uzm. Dr. Özge Yağcıoğlu Yassa

Nöroloji Uzmanı

Özel Maltepe Ersoy Hastanesi

Detaylı Bilgi ve Randevu Alın!