Uyku Apnesi Tedavi Yöntemleri
1. Pozitif Havayolu Basıncı (PAP) Cihazları
Uyku apnesinin en yaygın ve etkili tedavisidir. Bu cihazlar, uyku sırasında hava yolunu sürekli açık tutmak için maske aracılığıyla basınçlı hava verir.
- CPAP (Continuous Positive Airway Pressure - Sürekli Pozitif Havayolu Basıncı): Hava yolunu açık tutmak için tek ve sabit bir basınç uygular. Uyku apnesi tedavisinde en sık kullanılan cihazdır.
- BiPAP (Bilevel Positive Airway Pressure - İki Seviyeli Pozitif Havayolu Basıncı): Nefes alırken daha yüksek, verirken daha düşük olmak üzere iki farklı basınç seviyesi uygular. Daha ileri vakalarda veya CPAP'a uyum sağlayamayanlarda tercih edilebilir.
- APAP (Automatic Positive Airway Pressure - Otomatik Pozitif Havayolu Basıncı): Solunum ritminize göre gece boyunca basıncı otomatik olarak ayarlar.
2. Yaşam Tarzı Değişiklikleri
Özellikle hafif vakalarda veya diğer tedavileri desteklemek amacıyla önemlidir.
- Kilo Kontrolü: Fazla kilo, boğazdaki yağ dokusunu artırarak hava yolunu daraltabilir. Kilo vermek uyku apnesini önemli ölçüde hafifletebilir.
- Pozisyonel Tedavi: Sırt üstü yatmak apneyi artırabilir. Yan yatma pozisyonunda uyumak önerilir.
- Alkol ve Sedatiflerden Kaçınma: Uyku öncesi alkol ve bazı sakinleştiriciler boğaz kaslarını gevşeterek apneyi kötüleştirebilir.
- Sigarayı Bırakma: Sigara üst solunum yollarında şişliğe ve tahrişe neden olabilir.
3. Ağız İçi Cihazlar (Oral Apareyler)
Hafif ve orta dereceli uyku apnesi vakalarında, özel olarak tasarlanmış ağızlıklar kullanılabilir. Bu cihazlar, alt çeneyi ve/veya dili ileriye doğru konumlandırarak hava yolunu açık tutmaya yardımcı olur.
4. Cerrahi Tedavi
Genellikle diğer tedavi yöntemlerinin başarısız olduğu, anatomik bir bozukluğun apnesiye neden olduğu veya cihaz kullanımına uyum sağlanamadığı durumlarda düşünülebilir. Cerrahi seçenekler hava yolundaki tıkanıklığın yerine ve nedenine göre değişir:
- Uvulopalatofaringoplasti (UPPP): Yumuşak damak, bademcikler ve küçük dil gibi dokuların çıkarılması veya yeniden şekillendirilmesi.
- Nazal Cerrahiler: Burun tıkanıklığını gideren ameliyatlar (konka küçültme, septum düzeltme vb.).
- Maksillomandibular Avansman (MMA): Üst ve alt çenelerin ileriye doğru hareket ettirilerek hava yolunun genişletilmesi.
- Robotik Cerrahi: Dil kökü gibi ulaşılması zor bölgelerdeki tıkanıklıkları düzeltmek için kullanılabilir.
⚠️ Önemli Not: Uyku apnesi tedavisi bir uzman doktor (genellikle Göğüs Hastalıkları, Kulak Burun Boğaz veya Nöroloji uzmanları) tarafından, detaylı bir uyku testi (Polisomnografi) sonucuna göre, kişiye özel olarak planlanmalıdır.
Uzm. Dr. Özge Yağcıoğlu Yassa
Nöroloji Uzmanı
Özel Maltepe Ersoy Hastanesi