Gemi Adamı Sağlık Raporu Nedir?

Gemi adamı sağlık raporu, denizcilik sektöründe çalışan tüm personelin, deniz şartlarında görev yapmaya elverişli olduğunu kanıtlayan resmi bir belgedir. Türkiye’de bu rapor; Denizcilik Müsteşarlığı, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı ve Sağlık Bakanlığı tarafından belirlenen yönetmelikler çerçevesinde verilir. Rapor, hem ulusal hem de uluslararası sularda çalışan gemi adamlarının fiziksel ve ruhsal yeterliliğini belgeler ve çalışma izinlerinin temel şartlarından biridir.

⸻

Kimler Bu Raporu Almak Zorundadır?

   •   Kaptan, zabit ve mühendisler dahil tüm güverte ve makine dairesi personeli
   •   Yolcu ve yük gemilerinde çalışan aşçı, garson, temizlik personeli
   •   Balıkçı tekneleri, yatlar ve özel teknelerde görev yapan denizciler
   •   Gemi adamı cüzdanı (denizci kimliği) almak isteyen adaylar

Uluslararası sözleşmelere (STCW, ILO, IMO) göre denizcilik görevlerinde bulunan herkes, görevinin niteliğine uygun bir sağlık raporu taşımakla yükümlüdür.

⸻

Raporun Amacı ve Önemi

Sağlık ve Güvenlik: Uzun seferler, zorlu hava koşulları ve acil durumlar fiziksel ve zihinsel dayanıklılık gerektirir.
Denizcilik İş Güvencesi: Rapor, denizcilik şirketleri için zorunlu bir işe alım kriteridir.
Uluslararası Geçerlilik: Türk limanları dışında da resmi kabul görür, böylece yabancı sularda çalışma imkânı sağlar.

⸻

Başvuru Süreci

1.   Yetkili Kurumlar: Bakanlık tarafından yetkilendirilmiş özel hastaneler, devlet hastaneleri veya liman başkanlıklarınca onaylı sağlık kuruluşları başvuru kabul eder.
   2.   Gerekli Belgeler:
   •   Nüfus cüzdanı veya pasaport
   •   Son altı ay içinde çekilmiş biyometrik fotoğraf
   •   Mevcut gemi adamı cüzdanı (varsa)
   3.   Sağlık Kontrolleri:
   •   Göz ve kulak muayenesi
   •   Kan tahlilleri, akciğer grafisi, kardiyolojik testler
   •   Psikiyatrik değerlendirme ve genel muayene
   4.   Onay ve Teslim: Tüm testlerin ardından rapor, yetkili hekim ve heyet tarafından onaylanarak genellikle 1–3 iş günü içinde teslim edilir.

⸻

Geçerlilik Süresi

   •   18 yaş altı için: 1 yıl
   •   18 yaş ve üzeri için: 2 yıl
   •   Özel sağlık durumlarında bu süre kısaltılabilir ve ara kontroller talep edilebilir.

⸻

Önemli Noktalar

•   Rapor, Deniz İş Kanunu ve STCW 1978 Sözleşmesi esas alınarak hazırlanır.
   •   Denizci, sefer sırasında sağlık durumunda önemli bir değişiklik yaşarsa raporun yenilenmesi zorunludur.
   •   Alınacak raporun, “Denizde Çalışmaya Elverişlidir” ibaresini taşıması gerekir; aksi takdirde gemi adamı cüzdanı verilmez.

⸻

Sonuç

Gemi adamı sağlık raporu, sadece yasal bir formalite değil; denizcilik mesleğinin en temel güvenlik unsurlarından biridir. Düzenli yenileme ve doğru sağlık kontrolleri, hem gemi personelinin hem de seferlerin emniyetini sağlar. Bu belge, denizde çalışan herkes için uluslararası geçerliliğe sahip, kariyerin anahtar belgesi niteliğindedir.