Çift Görme (Diplopi) Nedir?
Çift görme, bir veya her iki gözde tek bir nesnenin iki ya da daha fazla görüntü şeklinde algılanması durumudur. Görüntüler birbirine paralel, üst üste veya eğik şekilde olabilir. Bu durum geçici olabileceği gibi kalıcı da olabilir ve genellikle altta yatan bir göz veya sinir sistemi rahatsızlığının belirtisidir.
⏳ Geçici Çift Görme Nedenleri
Bazı durumlarda çift görme kısa süreli olarak ortaya çıkar ve genellikle yaşam tarzı veya çevresel etkenlerle ilişkilidir:
-
Göz yorgunluğu: Uzun süre bilgisayar veya telefon ekranına bakmak, uykusuzluk, aşırı alkol ya da kafein tüketimi göz kaslarını geçici olarak zorlayabilir.
-
Göz kuruluğu: Gözyaşı üretiminin azalması veya hızlı buharlaşması, görüntü netliğini bozarak çift görmeye yol açabilir.
-
Alkol ve uyuşturucu kullanımı: Bu maddeler göz kaslarının koordinasyonunu geçici olarak etkileyebilir.
-
Baş ağrısı ve migren: Özellikle migren atakları sırasında geçici çift görme sık görülen bir belirtidir.
⚠️ Kalıcı Çift Görme Nedenleri
Kalıcı çift görme genellikle göz kasları, sinirleri veya beyin ile ilgili ciddi bir sağlık probleminden kaynaklanabilir.
🧠 Göz Kasları ve Sinirleri ile İlgili Nedenler
-
Şaşılık (Strabismus): Göz kaslarının uyumsuz çalışması sonucu iki göz aynı noktaya odaklanamaz ve çift görme ortaya çıkar.
-
Göz kapağı düşüklüğü (Ptozis): Sarkık göz kapağı görme alanını kısıtlayarak çift görme hissi oluşturabilir.
-
Graves hastalığı: Tiroid bezinin aşırı çalıştığı bu otoimmün hastalık göz kaslarını etkileyebilir.
-
Miyastenia Gravis: Kas zayıflığına neden olan bu otoimmün hastalıkta göz kasları da etkilenebilir.
👁️ Gözle İlgili Nedenler
-
Katarakt: Göz merceğinin bulanıklaşması, görüntüleri çift veya bulanık görmeye neden olabilir.
-
Keratokonus: Korneanın koni şeklini alması sonucu görüntü bozulur.
-
Göz yaralanmaları: Travmalar kas veya sinir hasarına neden olarak çift görmeye yol açabilir.
-
Retina hastalıkları: Diyabetik retinopati veya makula dejenerasyonu gibi retina bozuklukları görme netliğini azaltabilir.
🧩 Beyin ve Sinir Sistemi Kaynaklı Nedenler
-
İnme (Felç): Beyne giden kan akışının kesilmesi, göz kaslarını kontrol eden merkezleri etkileyebilir.
-
Anevrizma: Beyin damarlarında balonlaşma, sinir basısına yol açabilir.
-
Multipl Skleroz (MS): Sinir iletimini bozan bu hastalıkta görme bozuklukları sık görülür.
-
Beyin tümörleri: Görme merkezlerine veya sinirlere baskı yaparak çift görmeye neden olabilir.
💉 Diğer Olası Nedenler
-
Yüksek tansiyon: Göz damarlarına zarar verebilir.
-
Diyabet: Retina ve sinirlerde hasara yol açarak görme kalitesini bozabilir.
-
Bazı ilaçlar: Sinir sistemi üzerinde etkili bazı ilaçlar yan etki olarak çift görmeye neden olabilir.
🩺 Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?
Çift görme, özellikle ani başladıysa, baş ağrısı, göz kapağı düşüklüğü, denge kaybı veya görme alanında azalma gibi belirtiler eşlik ediyorsa, acilen bir göz hastalıkları uzmanına başvurulmalıdır.
Doktorunuz, göz muayenesiyle birlikte gerekirse görüntüleme testleri (MR, BT) veya kan testleri isteyerek altta yatan nedeni belirleyecektir.
💬 Sonuç
Çift görme, basit göz yorgunluğundan ciddi nörolojik hastalıklara kadar pek çok nedenden kaynaklanabilir.
Bu nedenle kendi kendine geçmesini beklemek yerine mutlaka uzman kontrolü gerekir.
Erken tanı, kalıcı görme kaybını önlemede kritik rol oynar.
👨⚕️ Op. Dr. Mert Hakan Şimşek
Göz Hastalıkları Uzmanı
Özel Sultanbeyli Ersoy Hastanesi